Είμαι σίγουρη ότι έχεις ήδη διαβάσει ένα σωρό άρθρα για ομαλή προσαρμογή του παιδιού σου στον «παιδικό σταθμό» που επέτρεψε μου να στο λέω «σχολείο» και σου προτείνω κι εσύ έτσι να το λες για να το αισθάνεσαι όπως του αξίζει. Ξέρω ότι έχεις πάρει μια απόφαση που σίγουρα την θέλεις και καλά κάνεις! Αποφάσισες να το πας στο σχολείο γιατί πρέπει να επιστρέψεις στη δουλειά, γιατί θέλεις χρόνο για εσένα, γιατί θέλεις να προσφέρεις νέες εμπειρίες στο παιδί σου, γιατί είναι πια προνήπιο και δεν μπορείς να το κρατήσεις άλλο στο σπίτι.
Οποίος κι αν είναι ο λόγος να τον χαρείς! Να τον χαρείς χωρίς ενοχές γιατί όσο χρόνο κι αν έχεις αφιερώσει ως τώρα στο παιδάκι σου ζώντας ο ένας με τον άλλο πρέπει να ξέρεις ότι τα παιδιά είναι φτιαγμένα να βρίσκονται με παιδιά. Επίσης το περιβάλλον στο οποίο το πας είναι ένα περιβάλλον φτιαγμένο για παιδιά , με επαγγελματίες στο χώρο της εκπαίδευσης , με εμπειρία σε πολλά παιδιά , με παιχνίδια κατάλληλα για παιδιά! Προσφέρεις στο παιδί σου λοιπόν την καλύτερη ευκαιρία να κοινωνικοποιηθεί , να εξελίξει τις ικανότητες του, να εκπαιδευτεί , να διασκεδάσει. Μπράβο για την απόφαση , απόλαυσε το!
Το σχολείο που διάλεξες ήταν αυτό που το ένστικτο σου σου είπε ότι είναι το καταλληλότερο ή απλά είναι το πιο κοντινό στο σπίτι ή είναι το μοναδικό της περιοχής. Μπράβο για την επιλογή , διώξε τις δεύτερες σκέψεις ( για την ώρα τουλάχιστον). Και αφού τελειώσουμε με τους συναισθηματισμούς και δούμε το θέμα όπως ακριβώς είναι «Μια γιορτή μεγαλώματος για τα παιδιά μας», πάμε να δούμε μερικά πρακτικά θέματα που θα κάνουν την προσαρμογή πιο εύκολη υπόθεση!
Είσαι νέα μαμά ή και όχι , στέλνεις πρώτη φορά το μονάκριβο σου στο σχολείο ή και όχι. Όπως και να έχει ακούω τη καρδιά σου να χτυπάει δυνατά όπως χτυπούσε κι εμένα κάθε χρόνο τέτοιες μέρες για 16 χρόνια που έρχονταν τα καινούρια παιδάκια στο σχολείο. Είχα κάθε χρόνο την ίδια αγωνία. Να κάνω τα δάκρυα τους χαρά, να δω την ζωγραφισμένη αγωνία στα πρόσωπο των μαμάδων να γίνεται χαμόγελο εμπιστοσύνης. Άκουσε με προσεκτικά και η συνταγή είναι αλάνθαστη.
1. ΕΝΗΜΕΡΩΣΟΥ: από την υπεύθυνη του σχολείου και κάνε ΑΚΡΙΒΩΣ ότι σου πει. Στην πρώτη επικοινωνία συνήθως δίνουν μια λίστα με αυτά που χρειάζονται και ενημερώνουν για το πρόγραμμα. Κάνε αυτή τη λίστα ευαγγέλιο και ακολούθησε την κατά γράμμα. Θα σου ζητήσουν για παράδειγμα μια τσάντα και μια έξτρα αλλαξιά ρούχων. Μην αγοράσεις την πιο εντυπωσιακή τσάντα με ροδάκια και αποσπώμενα μέρη και μην βάλεις μέσα τα αγαπημένα αντικείμενα του παιδιού σου , 2-3 αλλαξιές γιατί μπορεί να χρειαστούν, παγουρινο, μωρό μαντήλα, όρο για τη μύτη, αντηλιακό, καπέλο και δεν ξέρω τι άλλο ( ξέρω αλλά η λίστα δεν τελειώνει ποτέ , μέχρι iPad έχω βρει 🙄😆). Το πιο πιθανό είναι ότι το κάθε παιδί θα μεταφέρει μόνο του την τσάντα κάποια στιγμή της ημέρας , θα πρέπει να είναι ελαφριά και εύχρηστη. Οι πολύ εντυπωσιακές τσάντα ιντριγκάρουν τα άλλα παιδιά και πολύ πιθανό να χάσετε τις πρώτες μέρες τα φτερά της νεράιδας που ήταν κολλημένα με σκρατς. Τα μωρό μαντήλα τα δίνει το ένα παιδί στο άλλο, τα παγουρινα πάντα κάπου αδειάζουν ή στο πάτωμα ή μέσα στις τσάντες, τα καπέλα χάνονται, το νάνι του αν ξεχαστεί στο σχολείο και δεν έχετε άλλο χαθήκαμε, τα φάρμακα απαγορεύονται εκτός αν έχετε ενημερώσει. Αν το σχολείο σας ζητήσει κάτι από αυτά τότε είσαι εντάξει αλλά μόνο τότε, διαφορετικά καλύτερα να την στείλεις ακόμα και άδεια.
2. ΣΥΣΤΗΘΕΙΤΕ: προσπάθησε λίγες μέρες πριν να γνωρίσεις τη δασκάλα . Όσο καλά λόγια και να έχεις ακούσει για ένα σχολείο, όσο καλή εντύπωση κι αν σου έκανε η Υπεύθυνη , η δασκάλα θα είναι εκείνη που θα είναι αποκλειστικά υπεύθυνη για το παιδί σου. Εκείνη θα είναι τώρα η «σπουδαία άλλη» ( significant other) που πολλές φορές το παιδί σου θα αποκαλέσει « μαμά» κι εσένα πολλές άλλες φορές με το όνομα της. Εκείνη θα ξέρει σε λίγο καιρό τι του αρέσει και τι όχι, τι ικανότητες έχει και που χρειάζεται ενίσχυση, ποτέ είναι χαρούμενο, ποτέ κουρασμένο, ποτέ πάει να αρρωστήσει, ποτέ θέλει τουαλέτα κι ας μην το ξέρει ούτε το ίδιο. Τις πρώτες μέρες όμως δε θα ξέρει ακόμα τίποτα, βοήθησε τη. Γνωριστείτε και πες λίγα λόγια για το παιδί σου. Πληροφόρησέ την αν πρέπει κάτι σημαντικό να ξέρει και δείξε ότι σέβεσαι και θαυμάζεις τη δουλειά που κάνει. Να θυμάσαι πάντα ότι το μεγαλύτερο της πρόβλημα είναι ο χρόνος! Μην την παρεξηγήσεις αν κάποια μέρα δεν προλάβει να σε χαιρετήσει ή να σε κοιτάξει στα μάτια όταν της λες πως κοιμήθηκε την προηγούμενη νύχτα το παιδί σου. Το πιο πιθανό είναι ότι εκείνη τη στιγμή διαισθάνθηκε ότι κάποιος στην τάξη της κινδυνεύει να χτυπήσει επειδή πήρε τα μάτια της από πάνω του ή αν δεν τρέξει γρήγορα στην τουαλέτα κάποιος θα λερώσει πάλι το βρακάκι του. Η καλή σχέση που θα έχεις με αυτόν τον άνθρωπο θα κάνει το παιδί σου περισσότερο ευτυχισμένο κάθε μέρα που θα πηγαίνει σχολείο!
3. ΡΟΥΧΙΣΜΟΣ: ξέρω ότι θέλεις παρά πολύ να φωτογραφίσεις την πανέμορφη κόρη σου με την τούτου και την καινούρια της τσάντα να πηγαίνει στο σχολείο. Της έκανες κι ένα υπέροχο χτένισμα με καινούρια κοκαλάκια. Πρέπει να σου πω μια αλήθεια: μέχρι το μεσημέρι που θα την πάρεις θα έχει κυλιστεί σε όλα τα πατώματα του σχολείου, στον κήπο, στο γκαζόν, στα χώματα, στην τσουλήθρα. Θα έχει φάει δυο ή τρία γεύματα , θα έχει ζωγραφίσει με νερομπογιές. Όλα αυτά θα είναι τώρα πάνω στην τούτου! Επίσης θα προσπαθεί όλη μέρα να μάθει να την ανεβοκατεβάζει για να καθίσει στη λεκάνη του σχολείου για να κάνει τσίσα και ταυτόχρονα να ξαναφτιάξει το κοκαλάκι που της γλιστράει από τα μαλλιά. Κράτησε λοιπόν την τούτου αν θέλεις καλύτερα για το πρώτο πάρτι που πολύ σύντομα θα πάρεις πρόσκληση και διάλεξε για το σχολείο εύκολα ρούχα που να επιτρέπουν στο παιδί να αυτο εξυπηρετηθεί και να μη σε ενοχλεί αν λερωθούν λιγάκι ή πολύ.
4. ΦΑΓΗΤΟ : αν δίνεις ταπεράκι μάθε πως θα ζεσταίνεται το φαγητό (αν ζεσταίνεται), αν το σχολείο έχει συμβατικό φούρνο ή φούρνο μικροκυμάτων και προμηθεύσου το αντίστοιχο σκευος. Να θυμάσαι πάντα ότι η δασκάλα έχει να εξυπηρετήσει στις περισσότερες των περιπτώσεων , πάνω απο 10 παιδιά ταυτόχρονα την ώρα του φαγητού και είναι εξαιρετικά δύσκολο να θυμάται όλα τα τάπερ. Κόλλησε ένα αυτοκόλλητο ή γράψε με ανεξίτηλο μαρκαδόρο σε εμφανές σημείο το όνομα του παιδιού και προσπάθησε να αποφύγεις τα έξτρα ταπεράκια ή τις πλαστικές τσιμπίδες που συγκρατούν την αραβική πίτα, τα λαστιχάκια ή τις θήκες σιλικόνης.
Αν το σχολείο προσφέρει δικό του φαγητό απο πρακτικής πλευράς είσαι καλυμμένη . Θα προκύψει όμως ίσως ένα θέμα προσαρμογής στο φαγητό του σχολείου. Αν δε φάει τις πρώτες μέρες μην πανικοβληθείς και μην φτιάξεις αμέσως το αγαπημένου του φαγητό για να φάει όταν γυρίσει σπίτι. Η προσαρμογή στο φαγητό είναι ένα απο τα τελευταία στάδια προσαρμογής. Δώσε χρόνο και ιδανικά προσπάθησε να προσφέρεις και στο σπίτι το φαγητό που έχει το μενού του σχολείου. Στο σχόλασμα αντί να ρωτήσεις αν έφαγε, ρώτησε το αν πέρασε καλά και όταν σου πει « δεν έφαγα τίποτα», πες «όταν πεινάσεις είμαι σίγουρη ότι θα δοκιμάσεις».
5. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ: προσπάθησε να είσαι τυπική. Η ώρα άφιξης και αποχώρησης από το σχολείο είναι οι πιο αγχογωνες για το σύστημα του σχολείου. Στα περισσότερα σχολεία δεν υπάρχει πορτιέρης αλλά έχει οριστεί ένας άνθρωπος για κάποια συγκεκριμένη ώρα να υποδέχεται τα παιδιά . Όταν πάμε τα παιδιά πέραν από αυτή την ώρα στο σχολείο προκαλούμε πρόβλημα σε όλο το σύστημα και επιπλέον δε βοηθάμε το παιδί μας να ενταχθεί. Αντίστοιχα στο σχόλασμα όσο πιο πολύ καθυστερούμε την αναχώρηση τόσο περισσότερο δυσκολεύουμε και πάλι το σύστημα αλλά και το παιδί μας.
6. ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ: λίγες μέρες πριν επισκεφθείτε το σχολείο αν επιτρέπεται χωρίς παιδιά και δείτε τους χώρους μαζί με το παιδί. Δείξτε ενθουσιασμό για το μέρος με τόσα παιχνίδια όπου μπορεί μόνο του να πηγαίνει στην τουαλέτα, να γνωρίσει φίλους, να τρέχει στον κήπο! Εστίαστε μόνο στα θετικά και προσπαθήστε να αφήσετε τα πρακτικά για την δασκάλα. Αν το βομβαρδίζετε με «προσεχε καθώς κατεβαίνεις αυτήν τη σκάλα, να σκουπίζεσαι καλά στο μπάνιο, να προσεχείς όταν τρέχεις στην αυλή», έχετε κίνδυνο να γεμίσετε φόβο το παιδί για το νέο περιβάλλον και είναι ακριβώς αυτό που δε θελουμε τώρα.
Στο σπίτι λίγες μέρες πριν: γιορτάστε! Η μεγάλη στιγμή του μεγαλώματος έφτασε! Πείτε το στο τηλέφωνο στις φίλες σας, στους συγγενείς : « το παιδί μου μεγάλωσε και θα πάει σχολείο!», ήρθε η ώρα του δικαιώματος στην εκπαίδευση ! Αν το δείτε έτσι το παιδί θα νιώσει το συναίσθημα σας και θα αισθανθεί περήφανο.
Εξηγήστε του ότι η δασκάλα θα είναι εκείνη που θα το βοηθάει σε οτιδήποτε χρειαστεί . Αποφύγετε νουθεσίες του τύπου : « πρέπει να ακούς τη δασκάλα, δε χτυπάμε τα αλλά παιδάκια, να είσαι φρόνιμο», αυτά για την ώρα δεν χρειάζονται γιατί θα γεμίσουν αγωνία την σκέψη του. Έχετε εκπαιδεύσει ήδη σε αυτά το παιδί σας όταν παίζει με κάποιον φίλο στο σπίτι, όταν πάτε στην παιδική χαρά και αλλού. Επιπλέον να είστε σίγουροι ότι το πλαίσιο του σχολείου είναι τέτοιο που το παιδί θα κατανοήσει πολύ σύντομα τους κανόνες του.
7. ΥΠΝΟΣ: για να προσαρμοστείτε στο νέο ωράριο αρκεί λίγες μέρες πριν να αρχίσετε να ξυπνάτε το παιδί λίγα λεπτά νωρίτερα το πρωί , καλό είναι το τέταρτο. Με αυτό τον τρόπο θα αρχίσει να κοιμάται και νωρίτερα το βράδυ κι αυτό είναι όλο. Μια εβδομάδα θα χρειαστείτε !
8. Η ΚΡΙΣΙΜΗ ΩΡΑ: έφτασε λοιπόν η στιγμή που είστε μαζί στην αίθουσα προσαρμογής και η δασκάλα προσπαθεί να του τραβήξει την προσοχή. Εκεί είστε τώρα όχι για να δείξετε στην δασκάλα πως παίζει το παιδί σας αλλά για να δώσετε την σκυτάλη. Προσπαθήστε να μιλάτε ελάχιστα για να καταφέρει να κερδίσει την ματιά του. Μιλήστε όταν η δασκάλα σας απευθύνει το λόγο αλλά και πάλι για τα απολύτως απαραίτητα. Θέλετε να γίνετε σιγά σιγά αόρατη. Μην βιαστείτε όμως να φύγετε, όσο το παιδί απασχολείται από την δασκαλα, απασχοληθείτε με κάτι κι εσείς. Αποφύγετε να μπείτε μέσα στην αίθουσα , βρείτε ένα σημείο που μπορεί κι η υπεύθυνη να σας υποδείξει και απασχοληθείτε διαβάζοντας ένα βιβλίο. Αν το παιδί σας αναζητήσει να μπορεί εύκολα και γρήγορα να σας εντοπίσει για να μην προλάβει να νιώσει ανασφάλεια. Ενημερώστε το για το που είστε αν χρειαστεί να μετακινηθείτε. Όσο παίζει δεν παρεμβαίνετε και παραμένετε σιωπηλή. Αν σας κοιτάξει, χαμογελάστε του να νιώσει την επιδοκιμασία. Ιδανικά τις πρώτες δυο τρεις μέρες φύγετε μαζί μετά απο λίγη ώρα παιχνιδιού, αυτό βέβαια έχει να κάνει και με το σύστημα προσαρμογής του σχολείου. Όταν θα φτάσει η στιγμή που η δασκάλα θα σας πει ότι σήμερα φεύγετε για λίγο και επιστρέφετε να πάρετε το παιδί κάνετε ακριβώς τα ίδια που κάνατε τις προηγούμενες μέρες αλλά έχετε από πριν ενημερώσει το παιδί ότι ίσως χρειαστεί να πάτε για λίγο κάπου , ορίστε το κάπου πχ «θα πάω να πάρω λίγο ψωμί και θα γυρίσω γρήγορα», γυρίστε με το ψωμί! Προσοχή : όταν θα αρχίσετε να φεύγετε χωρίς το παιδί, θα το κάνετε με συνοπτικές διαδικασίες . Περιμένετε το σύνθημα της δασκάλας, χαιρετήστε και φύγετε. Είναι ένα πολύ λεπτό σημείο εδώ αν καμία φορά το καθυστερήσετε μπορεί να δείτε τη συναισθηματική κατάσταση του παιδιού να χειροτερεύει και μόνο αν τελικά φύγετε θα βελτιωθεί.
9. ΑΝΑΧΩΡΗΣΗ ΜΕ ΤΟ ΠΑΙΔΙ: Το κλειδί της ευχάριστης προσαρμογής είναι να φύγετε τις πρώτες μέρες όταν το παιδί ΔΕΝ είναι ακόμα έτοιμο να αναχωρήσει. Όταν δεν έχει χορτάσει το παιχνίδι, όσο ακόμα περνάει καλά! Αυτό το κόλπο θα το κάνει να θέλει να επιστρέψει την επόμενη μέρα με λαχτάρα!
10. ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ: για να διατηρήσετε το ευχάριστο κλίμα της προσαρμογής κάθε μέρα που θα πηγαίνετε στο σχολείο το πρωί θα ακολουθείτε την ίδια ρουτίνα. Προσοχή μην αλλάξετε πρόσωπο ! Ο γονέας ή συγγενής ,φροντιστής που έχει αναλάβει την προσαρμογή , ο ίδιος θα συνεχίσει να πηγαίνει το παιδί στο σχολείο μέχρι το παιδί να προσαρμοστεί πλήρως. Θα χαιρετάτε το παιδί με συνοπτικές διαδικασίες και θα του λέτε ποσό χαρούμενοι είστε που θα πάτε στη δουλειά σας ή πίσω στο σπίτι να ετοιμάσετε το φαγητό αλλά και ποσό περήφανοι για εκείνο που θα παίξει τώρα με τους φίλους του. Όταν πάτε να το παραλάβετε το μεσημέρι με μια μεγάλη αγκαλιά θα του λέτε : «πες μου τι καλό έκανες σήμερα, ανυπομονώ κι εγώ να σου πω τα νέα μου». Αυτό είναι όλο. Δύσκολο; Ότι χρειαστείς είμαι εδώ. @doitlikeakid
ΚΑΛΗ ΑΡΧΗ! ΚΑΛΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ!
Σοφία Ηλία-Λυμπέρη
Παιδαγωγός Προσχολικής Ηλικίας
Βρεφική Αγωγή
MSc Ειδική Παιδαγωγός
Μαθησιακές Δυσκολίες
@doitlikeakid
