Εάν με ρωτήσεις ποιο είναι το πιο δύσκολο κομμάτι της μητρότητας, σε αυτά που θα βάλω στην κορυφή της δυσκολίας, είναι τη γκρίνια. Δεν νομίζω να υπάρχει γονιός που να μην έχει έρθει αντιμέτωπος με ξεσπάσματα γκρίνιας και θυμού από νήπιο.
Η γκρίνια είναι μια μορφή επικοινωνίας
Όσο δύσκολο είναι να το καταλάβουμε, όσο και αν δυσκολεύτηκα και εγώ να το αντιληφθώ, η γκρίνια των παιδιών θέλει κάτι να μας πει. Ναι σίγουρα θα προτιμούσαμε να μας πουν ξεκάθαρα αυτό που νιώθουν, από το να γκρινιάζουν αλλά τα παιδιά νηπιακής ηλικίας δεν μπορούν να εκφράσουν με λόγια αυτό που νιώθουν.
Έχετε παρατηρήσει πότε τα παιδιά γίνονται πιο “γκρινιάρικα”; Η απάντηση είναι απλή. Όταν νιώθουν ότι δεν τα προσέχουμε. Παρατήρησα ότι η διάθεση των παιδιών μου να γκρινιάξουν συνέβαινε είτε όταν τάιζα κάποιο από τα αδέρφια τους, ή όταν μιλούσα στο τηλέφωνο, ή όταν ήθελα μέσα στη μέρα να χαλαρώσω με ένα βιβλίο. Την ώρα εκείνη, λες και κάτι τα τσιμπούσε και αρχίζαν οι απαιτήσεις. Από το “θέλω να φάω” μέχρι το “θέλω να αλλάξω ρούχα”, “να μου φτιάξεις τα μαλλιά” και πάει λέγοντας.
Παρατήρησα λοιπόν, ότι έτσι και μέσα στη μέρα ένιωθαν ότι είχαν χάσει την επαφή μαζί μου, μετά αρκούσε μια μικρή αφορμή που θα έφερνε τη μεγάλη έκρηξη. Έτσι το πολύ απλό “έλα να κάνεις μπάνιο” ή το “πάμε να βάλουμε τις πυτζάμες μας” μπορεί να μετατραπεί σε κόλαση.
Αυτό που δεν μπορούσα να καταλάβω στα ξεσπάσματα γκρίνιας που είχαν τα παιδιά μου, ήταν ότι το παιδί εκείνη τη στιγμή ήθελε εμένα. Θα μου πεις, μα είσαι όλη την ώρα στο σπίτι, όλη την ώρα μαζί του, πως είναι δυνατόν; Και όμως είναι. Μπορεί να είμαστε μαζί, μπορεί να είμαι δίπλα τους, μπορεί να έχουν την προσοχή μου αλλά για κάποια στιγμή αυτά να αισθάνονται ότι δεν έχουμε επαφή. Τα παιδιά δεν μπορούν να κατανοήσουν πόσο πολύ τα αγαπάμε, δεν μπορούν να αντιληφθούν πόσο πολύ τα νοιαζόμαστε, αυτό που υπερισχύει τη στιγμή της γκρίνιας είναι το “νιώθω μόνος μου”.
Τα παιδιά που γκρινιάζουν, δεν είναι χειριστικά
Εσφαλμένα αρκετά φορές, θεώρησα ότι τα παιδιά μου είναι χειριστικά, ότι έχουν βρει τρόπο να περνάει το δικό τους, ότι κάνουν ότι θέλουν αυτά.
Όχι η γκρίνια δεν είναι ένας τρόπος χειραγώγησης, δεν είναι ένας τρόπος να δείξουν ότι μπορούν να μας κάνουν ότι θέλουν, είναι ένας τρόπος για να μας δείξουν ότι μας έχουν ανάγκη.
Εάν την ώρα του ξεσπάσματος ακούσουμε αυτήν τους την έκκληση, αν νιώσουμε ότι έχουν ανάγκη από μια αγκαλιά και όχι από αυτό που ζητάνε με “κακό τρόπο” τότε θα νιώσουνε ευτυχισμένα και θα σταματήσουν να γκρινιάζουν.
Τα όρια είναι σημαντικά
Έχει μεγάλη σημασία να βάζουμε όρια. Δε σημαίνει ότι για να μην έχει ξεσπάσματα γκρίνιας ή θυμού θα πρέπει να εκπληρώνουμε όλα του τα θέλω. Το να εκπληρώσουμε εκείνη τη στιγμή, την επιθυμία την οποία έχει και για την οποία γκρινιάζει, δεν λύνει το πρόβλημα. Ή μάλλον, το λύνουμε, αλλά μόνο βραχυπρόθεσμα. Εμείς θα κερδίσουμε κάποια λεπτά ή κάποια ώρα ηρεμίας αλλά η στεναχωρημένη διάθεση του παιδιού θα έρθει και πάλι στην επιφάνεια. Άρα το πρόβλημα δεν λύνεται. Επίσης, δεν αποτελεί λύση η τιμωρία ή το να αγνοούμε το παιδί μας.
Ο τρόπος με τον οποίο θα αρνηθούμε, έχει σημασία
Θα πρέπει να προσέξουμε πως θα το αρνηθούμε. Η αυστηρή άρνηση, το “όχι, δε θα το πάρεις” δε θα βοηθήσει. Πιο αποτελεσματικά σε έμενα έχει λειτουργήσει να πω την άρνηση με γλυκό τρόπο χωρίς να είμαι απότομη. Πχ “δε θα φας παγωτό, γιατί φάγαμε σήμερα, καλύτερα να φάμε αύριο” μαζί με μια αγκαλιά.
Δε θα πω ψέματα ότι πάντα, ακόμα και με τον τελευταίο τρόπο έχω θετικά αποτελέσματα. Υπάρχουν φορές που σαν μέθοδος επιτυγχάνει και άλλες που το tantrum κορυφώνεται. Ακόμα και σε μια περίπτωση tantrum όμως αν σταθούμε δίπλα στο παιδί και το αφήσουμε να ξεσπάσει και να απελευθερώσει όλα τα αρνητικά συναισθήματα τότε θα νιώσει ανακουφισμένος και σε επαφή μαζί μας.
Πότε έχουμε ξεσπάσματα;
Πριν φτάσουμε να έχουμε ξεσπάσματα, καλό θα ήταν να μπορέσουμε από τη συμπεριφορά του παιδιού μας να προβλέψουμε πότε έρχεται η μπόρα και να μπορέσουμε να την αποφύγουμε.
Τα παιδιά συνήθως γκρινιάζουν περισσότερο όταν είναι κουρασμένα ή όταν πεινάνε. Αν μπορέσουμε να “ακούσουμε” τις ανάγκες τους, τότε θα μπορέσουμε να γλιτώσουμε και ένα ξέσπασμα.
Σημαντική η δική μας προετοιμασία
Σε όλα τα παραπάνω παίζει σπουδαίο ρόλο, να δουλεύουμε και εμείς με τον εαυτό μας. Τέτοιες κρίσεις από τα παιδιά μας συχνά μας κάνουν να αισθανόμαστε πικραμένοι, εκνευρισμένοι και ανήμποροι να κάνουμε κάτι. Χρειάζεται ενσυναίσθηση και δουλειά με τον εαυτό μας για να καταφέρουμε να αντιμετωπίζουμε με ηρεμία τις κρίσεις των παιδιών μας.
Θα πρέπει πάντα να έχουμε στο μυαλό μας, ότι τα παιδιά μας δεν είναι εκδικητικά, δεν κάνουν πράγματα για να μας εκνευρίσουν. Απλά, έχουν ανάγκη από την προσοχή μας, και το δείχνουν με λάθος τρόπος, γιατί δεν ξέρουν να το εκφράσουν διαφορετικά.
Καλή δύναμη
Τ.